Zdrowie i Medycyna

Biopsja ssąca jelita cienkiego

Badania

TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA

Badanie polega na wprowadzeniu przez usta pacjenta specjalnie skonstruowanej kapsułki – zwanej od nazwiska konstruktora kapsułką Crosby’ego – i pobraniu przy jej użyciu wycinka tkanki ze ściany jelita cienkiego. Kapsułka jest połączona długim (ponad 1,5 m długości) i cienkim (około 3 mm szerokości) zgłębnikiem, którego jeden koniec pozostaje na zewnątrz ciała pacjenta, podczas gdy drugi (z kapsułką) spoczywa w przewodzie pokarmowym. Gdy kapsułka znajdzie się w jelicie cienkim, wówczas za pomocą strzykawki podłączonej do wolnego końca zgłębnika wytwarza się w niej podciśnienie. W ten sposób przez otwór w kapsułce do jej wnętrza przedostaje się śluzówka jelita i zostaje uruchomiony mechanizm tnący. Tak uzyskany materiał biopsyjny zostanie później poddany badaniu morfologicznemu. Problemem jest dość długi czas potrzebny na przedostanie się kapsułki do jelita cienkiego, użycie promieni rentgenowskich do kontroli położenia kapsułki oraz trudności, jakie można napotkać, gdy kapsułka nie przekracza odźwiernika. Przeszkody te można ominąć, gdy kapsułkę Crosby`ego wprowadzi się przy pomocy fiberoskopu. Wspomniany wyżej zgłębnik wprowadza się do kanału biopsyjnego fiberoskopu przez dystalny (dalszy) jego koniec, tak aby kapsułka znalazła się kilka milimetrów przed ujściem tego kanału. Tak przygotowany fiberoskop (patrz dodatkowo: „Panendoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego”) wprowadza się maksymalnie daleko do przewodu pokarmowego. Następnie, popychając zgłębnik, przesuwa się kapsułkę jeszcze dalej wzdłuż jelita. Wszystkie inne czynności związane z wytworzeniem podciśnienia i uzyskaniem materiału biopsyjnego wyglądają jak w opisie powyżej.

CZEMU SŁUŻY BADANIE?

Celem badania jest uzyskanie odpowiednio dużego materiału do badania histopatologicznego jelita cienkiego.

Czytaj również:  Mediastinoskopia

WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA

  • Zespoły złego wchłaniania.
  • Podejrzenie chłoniaka górnego odcinka przewodu pokarmowego i innych chorób, które nie doprowadziły jeszcze do rozwoju pełnoobjawowego zespołu złego wchłaniania (np. choroba trzewna, Leśniowskiego-Crohna, Whipple`a). -Kontrola leczenia choroby trzewnej.

Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA

Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań. Przed badaniem pacjent pozostaje na czczo. Patrz dodatkowo „Sposób przygotowania do znieczulenia” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”.
Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym w przypadku użycia fiberoskopu. Wskazane jest również podanie środka uspokajającego

OPIS BADANIA

Schemat biopsji ssącej jelita cienkiego przy użyciu fiberoskopu
Ryc.2-9 Schemat biopsji ssącej jelita
cienkiego przy użyciu fiberoskopu

Przy tradycyjnej metodzie pacjent połyka kapsułkę, a następnie spaceruje ponad 30 minut, jednocześnie wprowadzając zgłębnik aż do zaznaczonego na nim miejsca. Czasami kapsułka szybciej przedostaje się do jelita, gdy pacjent leży na prawym boku. Następnie badający kontroluje położenie kapsułki na monitorze rentgenowskim. Niekiedy istnieje potrzeba podania leków rozkurczowych, aby rozluźnić obkurczony zwieracz odźwiernika. Gdy kapsułka znajdzie się w jelicie cienkim pacjenta, badający wytwarza w niej podciśnienie przy pomocy strzykawki podłączonej do wolnego końca zgłębnika. W przypadku badania z użyciem fiberoskopu postępowanie jest podobne jak w opisie badania „Panendoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego” (Ryc.2-9). Badanie kończy się wyjęciem kapsuły z przewodu pokarmowego pacjenta. Pobrany materiał tkankowy zostaje poddany badaniu histopatologicznemu. W przypadku użycia fiberoskopu, patrz dodatkowo „Opis metod znieczulenia” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu.

CZAS

Badanie przy tradycyjnym sposobie postępowania trwa kilkadziesiąt minut, a nawet czasem kilka godzin. W przypadku opisanej modyfikacji czas badania skraca się do kilku minut

INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE

W przypadku wykorzystania fiberoskopu (panendoskopu) należy udzielić takich informacji jak w przypadku badania: „Panendoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego”.

Czytaj również:  Badanie klirensowe

JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?

Tak jak po panendoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego, z użyciem fiberoskopu (patrz: „Panendoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego”). W innym przypadku nie ma specjalnych zaleceń.

MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU

Występują bardzo rzadko (krwawienie lub przedziurawienie – perforacja jelita). Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku. Może być wykonane u kobiet w ciąży, pod warunkiem zastosowania metody bez użycia promieni rentgenowskich. W metodzie z użyciem promieni rentgenowskich należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesiączkowego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia.

Opracowano na podstawie:
lek. med. Mariusz Madaliński
Biopsja ssąca jelita cienkiego
„Encyklopedia Badań Medycznych”
Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996